Değersiz Alacaklarda KDV

DEĞERSİZ ALACAKLARDA KDV 

7104 sayılı Kanun ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesinin 4. bendine aşağıdaki hüküm ihdas edilmiştir:

''Vergi Usul Kanununun 322 nci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen katma değer vergisi, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabilir (Şu kadar ki Vergi Usul Kanununun 323 üncü maddesine göre karşılık ayrılmak suretiyle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınan katma değer vergisinin bu fıkra kapsamında indirim konusu yapılabilmesi için gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gelir olarak dikkate alınması şarttır.)''

Değersiz alacaklar 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 322. maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu maddede; “Kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkan kalmayan alacaklar değersiz alacaktır. Değersiz alacaklar, bu mahiyete girdikleri tarihte tasarruf değerlerini kaybederler ve mukayyet kıymetleriyle zarara geçirilerek yok edilirler. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin bu madde hükmüne giren değersiz alacakları, gider kaydedilmek suretiyle yok edilirler.” hükmü yer almaktadır.

Buna göre satıcının teslim veya hizmet sebebiyle ortaya çıkan alacağını tahsil imkanı kalmadığından söz konusu teslim veya hizmet bedeli satıcı açısından değersiz hale gelecektir. Aynı şekilde satıcı tarafından hesaplanarak beyan edilen KDV'nin de tahsil imkanı kalmadığından  teslim veya hizmetin KDV tutarı da değersiz hale gelecektir.

Satıcı ''S''  Alıcı ''A'' ye 100.000-TL+ 18.000-TL tutarında bir satış gerçekleştirmiştir. Ancak alıcı ''A'' nın iflas etmesi ve iflasın kesinleşmesi sonucunda borcunu ödeyemeyeceği anlaşılmıştır. Bunun üzerine satıcı tarafından aşağıdaki kayıtlar yapılacaktır.

• Satış kaydı:

----------------------------------------------------------------------------

120 Alıcılar                                          118.000

                                                 600 Yurtiçi Satışlar                                100.000

                                                  391 Hesaplanan KDV                              18.000

-----------------------------------------------------------------------------

• Alacağın değersiz hale gelmesi:

--------------------------------------------------------------------------

 689 Diğer O. Dışı Gider ve  Zararlar             100.000

 191 İndirilecek KDV                                               18.000   

                                                           120 Alıcılar                                       118.000  

 --------------------------------------------------------------------------

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi başlıklı 30. maddesinin e bendine ise aşağıdaki şekilde madde eklenmiştir:

‘’Vergi Usul Kanununun 322. maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen katma değer vergisi.’’

Buradaki hüküm ise alıcıyla ilgili olan kısmı düzenlemektedir. Söz konusu hükme göre alıcının indirim hesabına aldığı KDV tutarı daha sonra alıcı tarafından satıcıya ödenmezse KDV kanunu 30/e maddesi hükmüne göre alıcı tarafından ''391 Hesaplanan KDV'' olarak beyan edilecek ve gider olarak yazılacaktır.Muhasebe kaydı ise aşağıdaki şekilde olacaktır:

--------------------------------------------------------------------------------

 689 Diğer O. Dışı Gider ve  Zararlar            18.000

                                                       391 Hesaplanan KDV                         18.000 

 --------------------------------------------------------------------------------